Afbeelding
Recent werd mijn aandacht getrokken door het tot stand komen van een CAO voor de horeca. Betrokken partijen, Koninklijke Horeca Nederland en de vakbeweging FNV en CNV lieten weten tevreden te zijn over het resultaat.
Is die tevredenheid terecht?
Eerst maar eens een kader vastleggen waarlangs mogelijk te doen zijn over het voorliggende akkoord. Eerst de onderkenning dat een CAO in ieder geval een tweeledige werking beoogd. Enerzijds het “intra-effect”, vooraf het “ inter - effect”. Het intra-effect is het effect op de concurrentie binnen de sector. Met een CAO wordt feitelijk de concurrentie op basis van voorwaarden tussen ondernemers uitgeschakeld of beperkt. Het inter -effect is het effect op de concurrentie met andere sectoren. Als Horca kunt u ten opzichte van andere sectoren aanbieden.
Met de 20 loonafspraken, 3,4% in22 en nog eens 2% in 2023 is voorzien in een zeer zachte loonontwikkeling. Gelet op de gevolgen van de pandmie voor de sector niet onbegrijpelijk maar misschien wel precies de gevolgen van de redenering gevolgd. Met deze loonsverhogingen wordt niet eens de betalingen voor de komende jaren. Hoe moet de sector dan arbeidsvoorwaarden die behoorlijk veel betere primaire aanbieden? Als gevolg van de pandemie zijn hele jaargangen mogelijk personeel niet gaan werken in de sector en een uitgebreid gedeelte van de medewerkers heeft de sector verlaten en die komen niet meer. Juist in de komende twee jaar zal de "oorlogstalent " hevig zijn. Deze CAO biedt dan weinig perspectief.
Dan het intraperspectief. In theorie is er voorlopig arbeidsrust. Dit zal maar schijn te zijn. In feitelijke vormen de CAO afspraken een ondergrens. Immers minder doen mag niet maar natuurlijk mag de individuele ondernemer wel meer doen dan wat in de CAO is afgesproken. Kansrijke, toekomstgerichte ondernemers betalen gewoon marktconform of zelfs daarboven om goede mensen aan te trekken. Verder zullen zij met moderne, op de medewerker gerichte, maatwerkoplossingen komen om medewerkers te binden aan de organisatie. Als je de inzet en tijd voor tijd afspraken in de nieuwe CAO ziet dan is dat gewoon een gemiste kans. Medewerkers wordenmiddel nog gezien als een productie en niet als een partner. Human resources in plaats van menselijk kapitaal .
Een CAO is ook vaak een uitkomst op een bepaald moment. In dit geval 2022. Vaak worden in een CAO oplossingen gevonden voor problemen aan dat moment. In dit geval de gevolgen van de pandemie en iets met imago. Wat je daarbij van een CAO mag verwachten is een visie op de toekomst van de sector. Een CAO dus de toekomstige helpen helpen aan een oplossing en kunnen tegelijk een doorkijk naar de toekomst geven. Vanuit dat perspectief heeft deze CAO te weinig bieden.
Als die conclusie terecht is kunnen beide onderhandelingspartners zich dat aanrekenen. Over twee jaar zijn de problemen zeker niet kleiner. Hoe zou het dan wel kunnen worden geregeld? Een loonafspraak met als basis correctie plus een echte loonstijging is een begin. Meer ruimte voor maatwerk rondom inzetplanning met een betere balans tussen werkgever- en werknemer belang .
De sector staat eigenlijk voor een sanering. Het zou kunnen zijn dat 20% van het huidige aanbod in de horeca, 80% van de sector een gezonde bedrijfsvoering ontneemt. De omzet/marge per medewerker moet omhoog. Ga aan de slag met experimenten en vernieuwende concepten.
