Blogs
Leefomgeving 6 min read

Op weg naar veerkrachtige ecosystemen voor vrijetijdsbesteding, toerisme en hospitality in Europa: een tweedaagse kritische dialoog

Op 26 en 27 mei 2025 organiseerde de Research Group Tourism Impacts on Society (RTIS) het eerste onderzoek symposium in het kader van het door de SIA gefinancierde project ‘Op weg naar veerkrachtige ecosystemen voor Leisure, Tourism, and Hospitality (LTH) in Europa’. Het project richt zich op enkele van de meest urgente systemische uitdagingen waarmee de sector vandaag de dag te maken heeft en wordt ondersteund door CELTH.

Het symposium, gehouden aan Breda University of Applied Sciences, bracht een consortium van vijf internationale partners uit Spanje, Finland, het Verenigd Koninkrijk en Zweden samen met collega’s, studenten en stakeholders uit het Nederlandse bedrijfsleven van BUas. Het doel van dit evenement, het eerste in een reeks van vier, was om sector overschrijdende, interculturele en interdisciplinaire perspectieven te bundelen rond een cruciale vraag: hoe kunnen we Leisure, Tourism, and Hospitality heroriënteren naar een duurzamere, veerkrachtigere en rechtvaardigere toekomst?

Gedurende twee dagen namen de deelnemers deel aan prikkelende presentaties, veldbezoeken en rijke discussies waarin ze de diepgewortelde systemische barrières aanpakten die de welvaart van gemeenschappen en bestemmingen op de lange termijn belemmeren. Het evenement combineerde theoretische en praktische perspectieven met een bezoek aan het Urban Tourism Living Lab in Rotterdam, aangevuld met inzichten in het werk van het Urban Living Lab Breda. Dit droeg er ook aan bij dat de theoretische discussies werden gefundeerd op concrete, praktijkgerichte voorbeelden van innovatie in de praktijk.

Belangrijkste inzichten van het evenement

“In de discussies werd gekeken naar hoe de LTH-sector op een fundamentele manier kan veranderen, in plaats van alleen kleine, stapsgewijze verbeteringen door te voeren. Er werd gekeken hoe kapitalisme, arbeidsonzekerheid en bestuursstructuren transities zowel beperken als kansen bieden. Deelnemers riepen op om verder te gaan dan top-down bestuursmodellen en over te stappen op participatieve benaderingen op meerdere niveaus, waarbij gemarginaliseerde stemmen, zoals die van jongeren, migranten of informele werknemers, die vaak worden uitgesloten van beleids- en planningsprocessen, worden betrokken. Ook werd opgeroepen tot een herdefiniëring van ‘succes’; weg van enge economische parameters en richting meer holistische doelen zoals welzijn en sociale en ecologische rechtvaardigheid.

‘Regeneratie’ kwam naar voren als een centraal, zij het omstreden, concept. Hoewel sommige deelnemers het zagen als een veelbelovend kader voor herstelgerichte en toekomstgerichte praktijken, waarschuwden anderen ervoor dat het een loze kreet zou kunnen worden zonder duidelijke toepassing. Vanuit verschillende perspectieven was er brede overeenstemming over de noodzaak om regeneratieve, maar contextgevoelige interventies te testen, met robuuste kwantitatieve en kwalitatieve impactindicatoren en een bredere betrokkenheid van belanghebbenden.

Vooruitblik

De weg vooruit vereist echter het bouwen van bruggen tussen academisch onderzoek en de realiteit in de sector, en tussen theoretische ambitie en praktische behoeften. De deelnemers deelden een sterke wens om elkaar op gemeenschappelijke basis te ontmoeten en te beginnen met wat al bestaat: de tools, het beleid, de relaties en de kennis die verankerd zijn in gemeenschappen en de praktijk. Belangrijk is dat dit ook betekent dat de taal en de formats van kennisdeling moeten worden heroverwogen en in plaats daarvan inclusieve, dialogische ruimtes moeten worden gecreëerd die wederzijds begrip, leren en gedeelde verantwoordelijkheid voor de resultaten ondersteunen.

Projectvisie

Het bredere project zal zich verder ontwikkelen door middel van voortdurende samenwerking, kennisverspreiding en betrokkenheid van publieke en private actoren. Een van de centrale pijlers is de oprichting van het ‘Resilient Tourism Ecosystems Lab’ (RTEL), een platform voor sector overschrijdende dialoog, mobiliteit van universitair personeel en co-creatie van ideeën en initiatieven op het gebied van onderzoek en onderwijs.

Dr. Jelena Farkic leidt deze samenwerking aan Breda University of Applied Sciences.