Afbeelding
Een nieuw gezicht! Of nou ja, nieuw? Misschien niet voor iedereen, want ik draai ondertussen alweer een jaar of zeven mee in het gastvrijheidsdomein. Tot voor kort werkte ik voor een adviesbureau in Utrecht, maar mijn liefde voor Zeeland won het van de afstand en zo begon ik in april dit jaar als onderzoeker bij HZ Kenniscentrum Kusttoerisme. Vanuit de samenwerking binnen CELTH – het Centre of Expertise for Leisure, Tourism & Hospitality – stapte ik in het proces van de Leidraad Bestemmingsmanagement, die op dat moment in de maak was. In de vorige editie van R&T Magazine is een uitgebreid artikel verschenen over de leidraad, die begin oktober is gepubliceerd.
Een belangrijk uitgangspunt van de Leidraad is een integrale benadering, waarbij nadrukkelijk de verbinding wordt gezocht met beleidsvelden die raken aan toerisme en vrijetijdsbesteding. Door het gastvrijheidsdomein op de juiste manier in te zetten, kan de sector enerzijds een belangrijke bijdrage leveren aan allerlei maatschappelijke opgaven, zoals gezondheid en brede welvaart, alternatieve verdienmodellen voor de agrarische sector, de duurzaamheidstransitie, klimaatadaptatie en behoud van voorzieningen, erfgoed en natuur. Anderzijds moeten we juist ook actief lobbyen voor het meenemen van de belangen van het gastvrijheidsdomein bij opgaven en plannen van andere beleidsvelden, zoals mobiliteit, natuur & landschap en ruimtelijke ordening.
Een vraag die ik regelmatig van beleidsambtenaren krijg, is: die integraliteit, hoe bereik ik die nu? Laat ik eerlijk zijn: dat gaat natuurlijk niet van de ene op de andere dag. Toch zijn er gemeenten en provincies die hierin al aardig op weg zijn, en die zijn óók ooit ergens begonnen. Ik heb mijn gedachten eens laten gaan over waar je zou kunnen beginnen, gevoed door de gesprekken die ik hierover de afgelopen jaren met overheden heb gevoerd. Enkele suggesties:
- Plan eens een paar 1-op-1 gesprekken met collega’s van aanpalende beleidsvelden om kennis te maken en te horen wat er over en weer speelt. Met een beetje geluk ontdek je meteen raakvlakken, waarop je kunt voortborduren.
- Maak duidelijk wat recreatie en toerisme de andere beleidsvelden kunnen brengen (what’s in it for them), en anderzijds ook waarom het belangrijk is om het gastvrijheidsdomein mee te nemen in hun eigen opgaven.
- Ben je bezig met een visievormingsproces? Nodig andere beleidsvelden óók uit om input te leveren. Zo wordt het steeds wat meer vanzelfsprekend om elkaar op te zoeken en verbindingen te leggen.
- Andersom geldt hetzelfde. Zorg ervoor dat je weet wat er speelt bij andere beleidsvelden. Komt er een nieuwe mobiliteitsvisie, of duurzaamheidsbeleid? Nodig jezelf uit om daarbij aan te haken. Een mooie gelegenheid om actief op zoek te gaan naar koppelkansen!
- Benut integrale processen als de omgevingsvisie als kapstok. Welke gemeenschappelijke doelen streven we na en hoe kunnen we daar gezamenlijk aan bijdragen? Maar ook: hoe richten we ons instrumentarium zo in, dat we de doelen van meerdere beleidsvelden kunnen realiseren?
- En last but not least; zorg ervoor dat je je bestuurder meekrijgt. Zodat het integrale gedachtegoed niet alleen ambtelijk, maar ook bestuurlijk landt en gedragen wordt.
Integraliteit is een uitdaging waar we als bestemmingen allemaal mee te maken hebben. Tot slot is daarom mijn oproep: laten we vooral ook vaker ervaringen uitwisselen, zodat we beter van elkaar kunnen leren. Dus vraag ook eens aan je collega-ambtenaar van een andere gemeente of provincie: ‘zeg, die integrale aanpak, hoe bereik jij die nu?’
Daniek Nijland
Themamanager Leefomgeving bij CELTH (duo met Jeroen Klijs van BUas) & Onderzoeker bij HZ Kenniscentrum Kusttoerisme
