Hoe kan de gastvrijheidssector een duurzame versnelling maken?

17-03-2022

De verduurzaming van de Nederlandse gastvrijheidssector gaat veel te traag om een substantiële bijdrage te leveren aan de nationale doelstellingen voor 2030 en 2050. CELTH wil met een brede duurzame onderzoeksagenda achterhalen waarom de sector in haar duurzame ambities achterblijft. Is er te weinig kennis? Of is de wet- en regelgeving ontoereikend? Of is het groeiparadigma van de sector de oorzaak? 

De Onderzoeksagenda Duurzaamheidsagenda wordt ontwikkeld door CELTH, als onderdeel van de Actieagenda Perspectief 2030 Bestemming Nederland. De Onderzoeksagenda Duurzaamheid geldt als opmaat naar de Roadmap Duurzame Bestemmingen, waar NBTC samen met CELTH aan werkt. Deze roadmap benadrukt het belang en de urgentie van verduurzaming van de sector. Het doel is om deze roadmap te presenteren bij de eerstvolgende Toerisme Top in Flevoland in september 2022.

Duurzame ontwikkeling staat hoog op de nationale en internationale politieke agenda’s. Met de klimaat-, stikstof- en gezondheidscrisis, het verlies aan stilte, de ongelijke verdeling van welvaart en extreme armoede is de urgentie voor een circulaire economie met nul uitstoot urgenter dan ooit. De sector toerisme, horeca & recreatie (THR) speelt hierin een dubbele rol: enerzijds creëert ze waarde uit natuurlijke hulpbronnen, zoals: natuurkwaliteit, het klimaat, biodiversiteit, landschap, stilte, schone lucht en cultureel erfgoed. Anderzijds heeft de THR-sector een negatieve impact op deze bronnen en in toenemende mate ook op lokale gemeenschappen en toeristen op bestemmingen. De THR-sector is soms koploper in het bieden van oplossingen maar blijft in veel gevallen ook achter. Waar bijvoorbeeld de uitstoot van kooldioxide in de meeste sectoren nu langzaam afneemt, neemt die van THR-sector nog steeds toe.

Aansluiten bij Sustainable Development Goals van Verenigde Naties

CELTH ontwikkelt een onderzoeksagenda voor de verduurzaming van de gastvrijheidssector. Deze agenda geeft een systematisch overzicht van het relevante beleid en vraagstukken, met een vertaling naar de mogelijke onderzoeksvragen. Deze agenda is een van de actiepunten uit de herijkte Actieagenda van Perspectief Bestemming Nederland 2030. Dit is de breed gedragen visie van de gastvrijheidssector op de toekomst. Ook de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur adviseerde in haar publicatie ‘Waardevol toerisme: onze leefomgeving verdient het’ toekomstgericht te sturen op de relatie toerisme-leefomgeving. De onderzoeksagenda die nu in opdracht van de Taskforce Gastvrijheidssector wordt ontwikkeld sluit aan bij de zeventien Sustainable Development Goals (SDG’s) van de Verenigde Naties.

Basis gelegd voor onderzoeksagenda

Inmiddels is fase 1 -het literatuuronderzoek- afgerond. In dit literatuuronderzoek rond dertien duurzaamheidsthema’s is het nationale en internationale beleid in kaart gebracht alsmede de impact ervan op de toeristische sector en de relatie met de SDG’s. Het legt daarmee de basis voor de onderzoeksagenda. Uit het literatuuronderzoek komen vragen voort als:

  • Hoe wordt toerisme beïnvloed door circulaire veranderingen?
  • Hoe implementeren toeristische bedrijven het huidige beleid en de huidige regelgeving op het gebied van milieu- en klimaatkwesties?
  • Wat doen toeristische bedrijven en bestemmingen om zich voor te bereiden op de veranderende vraag?
  • Wat doen toeristische bedrijven en bestemmingen om zich voor te bereiden op veranderende reisomstandigheden, inclusief mogelijke krimp?
  • Hoe kan toerisme co-creëren van beleid voor een veerkrachtigere, innovatievere en duurzamere toekomst?

Inspelen op een snel veranderende omgeving

De onderzoekers zien het als uitdaging om niet alleen economische modellen en (groei)paradigma's te identificeren, maar juist ook acties en aanpassingen te benoemen die de negatieve ecologische en sociale effecten van de sector effectief verminderen en de positieve effecten versterken. Dat alles in een snel veranderende (internationale) beleidsomgeving, met behoud van een economisch gezonde sector die tegelijkertijd ook nog eens moet omschakelen naar een circulair businessmodel. In onderzoekfase 2 worden interviews met stakeholders uit alle THR subsectoren gehouden, waarbij zij knelpunten en onderzoeksvragen met betrekking tot de dertien thema’s identificeren.

Verder lezen?

Deel 1 van het onderzoek ‘Literature review of themes, policies and impacts’ is te downloaden. Het rapport is in het Engels geschreven.