CELTH-onderzoeken centraal in het debat over drukte

04-04-2024

Onderzoeken van CELTH zijn nog lang van waarde in het publieke debat. Het Parool plaatste dit weekend een uitgebreid artikel over drukte door toerisme in Amsterdam. Twee innovatieve onderzoeken van CELTH speelden daar de hoofdrol.

Algehele conclusie in het Parool-artikel was dat het verminderen van toerisme naar toeristische hotspots geen eenvoudige opgave is. Wel geven de onderzoeken van CELTH de nodige bewijslast dat er iets van een optimale drukte op bestemmingen bestaat en toeristen bereid zijn te betalen voor minder drukke bestemmingen. Ook blijkt uit ander CELTH-onderzoek dat toeristen zich laten verleiden tot het bezoeken van minder drukke locaties en hun vakantiewaardering daar niet onder leidt.

Optimale drukte

In het onderzoek ‘Experiencing overtourism: emotions, behavioural intentions, and policy opportunities at crowded destinations’ hebben de onderzoekers de emotionele respons gemeten op drukte.

De respondenten kregen in het Experience Lab via een VR-bril 360-gradenbeelden van drukke plekken in Amsterdam te zien en werd hun emotionele respons via een EEG gemeten. Overall conclusie is dat toeristen te drukke plekken, maar ook compleet lege plekken, niet fijn vinden. Daarbij is zowel de intensiteit van de drukte als de afstand tot anderen van belang. Andere belangrijke conclusie uit het onderzoek is dat de meerderheid van de toeristen (84%) bereid is om een fee te betalen als een plek daardoor een optimale drukte heeft. Voor de meeste respondenten is dan 5 euro een acceptabel bedrag. De helft wil ook nog 10 euro betalen. Ook het sturen van toeristen blijkt effectief: een meerderheid (68%) past zijn reisplannen aan als ze voorafgaand aan de trip reisinformatie krijgen over de drukte ter plaatse. Als ze eenmaal op de bestemming zijn, laten ze zich sturen met realtime drukte-informatie door bijvoorbeeld hun schema aan te passen of drukke locaties te vermijden.

Lead-onderzoeker Marcel Bastiaansen: “Dit onderzoek draagt bij aan leefbare toeristische bestemmingen en past daarmee naadloos in ons onderzoeksprogramma ‘Leisure for a better society’. Toeristische trekpleisters als bijvoorbeeld Amsterdam, Kinderdijk of Volendam dreigen bijna letterlijk onder de voet te worden gelopen. Met alle sociale en maatschappelijke problemen van dien. Als je vanuit een belevingsperspectief kunt bijdragen aan het vinden van beleidsoplossingen draag je ook weer bij aan een betere samenleving.”

Spreiden van toeristen

Het verleiden toeristen andere plekken te bezoeken is nader uitgezocht in een tweede experiment: ‘Ervaar Overijssel: Optimale toeristische ervaring en dichtheid in Overijssel via sociale interactie in het conversational recommender system, Travel With Zoey

Dit project richtte zich op de vraag hoe toeristen kunnen worden voorgelicht over minder bekende plaatsen, zodat zij deze ook daadwerkelijk bezoeken en die bezoeken minstens even plezierig als de populaire attracties. Eerste belangrijke conclusie was dat toeristen zich daadwerkelijk lieten verleiden minder populaire locaties te bezoeken. Tweede conclusie is dat tussen de verschillende groepen, die elk andere adviezen kregen, geen significant verschil zat in de waardering van de vakantie en levenskwaliteit. Dit onderzoek is uitgevoerd in Overijssel en wordt binnenkort herhaald in grote stedelijke gebieden. Wordt vervolgd.

Lead-onderzoeker Ondrej Mitas: “De verschillen in hun gedrag - die vrij groot waren - kunnen alleen worden verklaard door de verschillen in informatie die ze hebben ontvangen. Algehele conclusie is dan ook dat het lukt om toeristen met behulp van informatie te verleiden andere locaties in hun vakantieregio te bezoeken, zonder dat dit de vakantie-ervaring aantast.”